Modnie i Zdrowo

Prezbiopia, czyli pogorszenie wzroku po 40. roku życia. Jak jej uniknąć?

25 października 2016 | Opracowanie Katarzyna Grzebyk

Fot. Hoya

Wzrok pogarsza się z wiekiem i dotyczy to niemal każdego. Ok. 40. roku życia u większości osób zaczynają występować pierwsze objawy prezbiopii. Wada wzroku ujawnia się tym, ze praca przy komputerze oraz czytanie sprawiają coraz większe trudności, ponieważ litery wydają się być rozmazane i nieczytelne. Problemy te dotyczą czytania lub oglądania obiektów znajdujących się w odległości 30-40 centymetrów. Czym jest prezbiopia i czy można jej uniknąć?

Prezbiopia rozwija się u każdego człowieka około czterdziestego roku życia.  Jest to naukowe określenie wady wzroku związanej z wiekiem, podobnej do dalekowzroczności. Prezbiopia nie jest ani chorobą, ani schorzeniem – jest proces nieunikniony, który wynika z naturalnego starzenia się narządu wzroku. Jest ona nazywana czasami żartobliwie „objawem zbyt krótkich rąk” i powoduje osłabienie zdolności ostrego widzenia z bliskiej odległości, wynikające z utraty elastyczności soczewki, a tym samym z zaburzeń mechanizmu akomodacji. Prawidłowo funkcjonująca soczewka ma zdolność zmiany grubości przy patrzeniu na obiekty znajdujące się w różnej odległości. Niestety, wraz z wiekiem soczewka powoli staje się sztywniejsza, a mięśnie odpowiedzialne za zmianę jej kształtu muszą pracować intensywniej. Z wiekiem zakres zmiany kształtu soczewki staje się po prostu zbyt mały.

Jakie są objawy prezbiopii

Pierwszym objawem prezbiopii jest konieczność odsuwania tekstu, który chcemy przeczytać, coraz dalej od oczu. Wiele osób problem zauważa dopiero wtedy, gdy okazuje się, że „ręce są zbyt krótkie”, aby odsunąć gazetę na odległość, umożliwiającą przeczytanie interesującego artykułu. Zazwyczaj następuje to w okolicach 40. roku życia, przy czym najszybciej dolegliwości z widzeniem bliży odczuwają osoby, które noszą lub powinny nosić okulary z soczewkami dodatnimi.

Najpóźniej problemy związane z prezbiopią dotykają osoby krótkowzroczne, noszące okulary z soczewkami ujemnymi. Gdy pogarsza się wzrok, codzienne czynności, takie jak czytanie lub praca przy komputerze, przy którym zazwyczaj spędzamy od ośmiu do kilkunastu godzin dziennie, zaczynają sprawiać poważne trudności. Często ich ubocznym efektem jest też nieprawidłowa pozycja ciała, wynikająca z potrzeby siedzenia coraz bliżej ekranu. Tym samym pogarszający się wzrok zaczyna skutkować bólami kręgosłupa, szyi i głowy, zmęczeniem oraz ogólnym spadkiem wydajności pracy.

Czy można uniknąć prezbiopii

Niestety,  prezbiopii nie można zapobiec, co oczywiście nie oznacza, że nic nie możemy zrobić. W pierwszej kolejności powinniśmy zadbać o to, aby nasze oczy pracowały w komfortowych warunkach. Problemy związane z prezbiopią przyspiesza długotrwała i intensywna praca wzrokowa przed komputerem, jak również innymi urządzeniami elektronicznymi, takimi jak tablety, czy smartfony.

Dlatego powinniśmy relaksować oczy poprzez robienie przerw oraz spoglądanie w dal, najlepiej na zielone elementy otoczenia. Należy również pamiętać o tym, że niektóre leki, przede wszystkim antydepresanty oraz leki przeciwhistaminowe, podobnie jak alkohol, negatywnie wpływają na elastyczność soczewki. Ważna jest także odpowiednia dieta, bogata w luteinę i antyoksydanty.

Korekcja prezbiopii

Prezbiopia, choć nieunikniona, na szczęście podlega korekcji za pomocą odpowiednich soczewek okularowych – najlepiej progresywnych, które oferują płynne, bardzo łagodne przejście pomiędzy mocą korekcyjną do dali, a mocą do bliży.  Wcześniej osoby w średnim wieku z zauważalną prezbiopią, aby dobrze widzieć, musiały posiadać dwie pary okularów: pierwsze – do patrzenia z odległości, drugie – do czytania.

Kolejnym rozwiązaniem była jedna para okularów z soczewkami dwuogniskowymi, w których każda soczewka posiadała dwie moce – w głównym obszarze moc do widzenia w dali , a w jej dolnym segmencie – wyższa moc, umożliwiająca komfortowe czytanie. Przejście między mocami było jednak skokowe, co nie jest naturalne i przyjemne dla oka. Z tego właśnie powodu optycy polecają soczewki progresywne, które obecnie są najbardziej zaawansowanym rozwiązaniem optycznym – można je bowiem dopasować do indywidualnych potrzeb użytkownika. Posiadają one kilka obszarów korekcji, pozwalających  widzieć wyraźnie na każdą odległość.

Soczewki progresywne to – upraszczając – połączenie trzech soczewek (do dali, strefy pośredniej i bliży) w jedną. Umożliwiają one ostre widzenie na każdą odległość, przy czym miejsce tego połączenia pozostaje niewidoczne – poszczególne strefy widzenia nie są wyraźnie oddzielone, co  wpływa nie tylko na komfort widzenia, lecz także na samą estetykę soczewek i okularów. Co jednak najważniejsze, specjalna konstrukcja soczewek progresywnych sprawia, że nie trzeba mieć w pogotowiu dwóch par okularów, by normalnie funkcjonować, co znacznie ułatwia codzienne życie.

– Naprawdę dobre soczewki okularowe dopasowywane są do indywidualnych potrzeb układu wzrokowego tak, by zapewnić krystalicznie czyste widzenie, natychmiastową akomodację i perfekcyjną głębię widzenia – tłumaczy Szymon Grygierczyk z firmy Hoya Lens Poland – Soczewki powinny być wykonane z lekkiego, ale niezwykle wytrzymałego materiału, a przy ich wyborze warto zadbać, aby zostały uszlachetnione powłoką antyrefleksyjną, zwiększającą odporność na zarysowania oraz ułatwiającą czyszczenie.   Soczewki powinny także gwarantować szerokie pole widzenia niezależnie od odległości na jaką patrzymy, eliminację efektu „pływania obrazu” oraz uczucie pewności i stabilności podczas poruszania się – dodaje.

W soczewkach progresywnych obszar do dali znajduje się w górnej części soczewek. Jest on odpowiedzialny za komfortowe widzenie obiektów położonych w dużej odległości – podczas prowadzenia samochodu, oglądania telewizji, filmu w kinie, oglądania krajobrazów itp. Środkowa część soczewek okularowych to obszar pośredni, w którym moc stopniowo i łagodnie zaczyna przechodzić z korekcji dali na korekcję dostosowaną do bliży. Szerokość tego obszaru zależy od wybranej indywidualnie i dopasowanej do potrzeb użytkownika konstrukcji soczewek. Ta część umożliwia wyraźne widzenie odległości pośrednich, takich jak ekran komputera lub deska rozdzielcza samochodu. Obszar do bliży umiejscowiony jest w dolnej części soczewek i jest przeznaczony do czytania lub oglądania obiektów z bliska.

Prezbiopia to nie nadwzroczność

Zdarza się, że ludzie mylą prezbiopię z nadwzrocznością, dlatego tylko rozmowa z wykwalifikowanym optykiem czy optometrystą pozwala na wybór odpowiedniego wariantu soczewek. Informacje na temat oczekiwań, stylu życia czy wykonywanej pracy pozwalają optykowi określić potrzeby wzrokowe współczesnego prezbiopa, a nowoczesne technologie umożliwiają niezależne dopasowanie każdego z obszarów widzenia: do dali, odległości pośrednich oraz bliży, do indywidualnych potrzeb użytkownika, gwarantując doskonałe, komfortowe i naturalne widzenie.

Istnieją bardzo zaawansowane konstrukcje progresywne, które stworzone zostały z myślą o indywidualnych potrzebach i preferencjach użytkownika. Są one tak idealnie dopasowane, jak ubranie szyte na miarę – mówi Szymon Grygierczyk –  musimy jednak pamiętać, aby wyczerpująco przekazać optykowi wszystkie informacje dotyczące naszego stylu życia, stopnia zadowolenia z naszych dotychczasowych okularów itp. Optyk wykona pomiar indywidualnych parametrów i podczas konsultacji opracuje nam osobisty profil widzenia, który w połączeniu z najbardziej zaawansowaną technologią projektowania i produkcji zapewni stworzenie unikalnych i w pełni zindywidualizowanych soczewek progresywnych, gwarantujących ich użytkownikowi niezwykle ostre, komfortowe i naturalne widzenie.

Często spotkać się można z opinią, że soczewki progresywne powodują ból głowy i trudno jest się do nich przyzwyczaić. Trzeba wiedzieć, że przyzwyczajenie się do nowych soczewek może zająć od kilku godzin do kilku dni. Aby proces adaptacji upłynął jak najszybciej, nowe okulary należy nosić możliwie jak najczęściej i jak najdłużej.

Zdaniem specjalistów Hoya Lens Poland, dobrze dobrane soczewki progresywne pozwalają uzyskać wyraźny i stabilny obraz w każdym momencie. Maksymalnie dopasowują pole  komfortowego widzenia do potrzeb użytkownika oraz gwarantują niezrównaną efektywność widzenia obuocznego.