Chroń wzrok przed słońcem i niebezpiecznym promieniowaniem UV

Na działanie promieniowania ultrafioletowego jesteśmy narażeni codziennie, przez cały rok. Jednak to okres letni i zimowy jest czasem szczególnie wzmożonej ekspozycji na słońce. Chociaż światło jest niezbędne w procesie widzenia, jego nadmiar może w dużej mierze zaszkodzić oczom. Jak zatem prawidłowo zadbać o wzrok latem?     

Ponad połowa – bo aż 56% Polaków – nie przywiązuje dostatecznej wagi do ochrony oczu przed niebezpiecznym promieniowaniem ultrafioletowym, a jedynie 6% pamięta o odpowiednim ich zabezpieczeniu przed UV niezależnie od pogody.

Nie jest tajemnicą, że nasze oczy przed promieniowaniem powinniśmy chronić cały czas, o każdej porze dnia i roku. Pod jego wpływem powstają wolne rodniki, które poważnie szkodzą naszej skórze i oczom. Ochrona w postaci ronda kapelusza, daszka czy parasola nie wystarczy. Mimo że słońce jest nam niezaprzeczalnie potrzebne do życia – poprawia nastrój, dostarcza niezbędnej dla prawidłowego rozwoju i utrzymania organizmu w dobrej kondycji witaminy D – jego nadmiar i niewystarczająca przed nim ochrona wiąże się z wieloma zagrożeniami i może pociągać za sobą nieodwracalne, negatywne skutki dla naszego zdrowia.

Dlaczego promienie UV są groźne dla naszego wzroku?

Słońce emituje promienie ultrafioletowe w trzech zakresach: UVA, UVB oraz UVC – tylko dwa pierwsze docierają do Ziemi. Oczy niestety bardzo „chętnie” absorbują promieniowanie UV. Brak ich odpowiedniej ochrony może prowadzić do uciążliwych dolegliwości, a w konsekwencji – groźnych schorzeń.

W momencie absorbcji promieniowania (rogówka absorbuje głównie UVB, soczewka zaś UVA) dochodzi do przekazania tkance oka całej energii. W tym samym momencie – jeśli nie jest ono dostatecznie chronione – może dojść do poważnych uszkodzeń w obrębie jego struktury, nie tylko na powierzchni, ale i wewnątrz. Zbyt duża dawka UV zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia katarakty.

Soczewka oka nie ma naturalnych zdolności regeneracyjnych, dlatego wszelkie negatywne zmiany są nieodwracalne i prowadzą do późniejszych chorób. Nawet jeśli na drodze ewolucji wypracowaliśmy mechanizmy obronne, mające chronić nas przed promieniowaniem UV (mrużenie oczu, zmniejszenie źrenicy w reakcji na światło, obecność w komorze przedniej oka kwasu askorbinowego), to niestety nie są one wystarczająco skuteczne.

Skutki nadmiernej ekspozycji oczu na UV

Szczyt ekspozycji oczu na promieniowanie UV latem nie przypada – wbrew powszechnemu przekonaniu – w samo południe (wówczas bowiem, kiedy słońce znajduje się wysoko nad głową, barierę ochronną oczu stanowią łuki brwiowe), a o godzinie 9.00 rano oraz między 14.00 a 15.00. Zimą natomiast ekspozycja na UV może być nawet 100 razy większa niż latem, ponieważ promienie słoneczne odbijają się od śniegu.

Pierwszym sygnałem ostrzegawczym, na który powinniśmy zwrócić uwagę, jest zapalenie spojówek i nadwrażliwość na światło. Towarzyszy temu zazwyczaj pieczenie, łzawienie, zaczerwienienie i uczucie piasku w oczach. Natomiast przewlekła ekspozycja oczu na promieniowanie UV może skutkować już przyspieszonym rozwojem schorzeń soczewki – na przykład zaćmy.

Jak powinna wyglądać odpowiednia ochrona?

Wystarczy zastosować się do kilku prostych zasad, by odpowiednio uchronić oczy przed negatywnymi skutkami działania promieniowania UV.

• Latem i zimą zaopatrz się w okulary przeciwsłoneczne z wysokiej klasy filtrem UV i upewnij się, że posiadają stosowny certyfikat producenta. Wybieraj te, które blokują 99 – 100 proc. promieniowania UVA i UVB.
• Idealnie dobrane okulary przeciwsłoneczne są szerokie na tyle, by chroniły całe oczy, a nie tylko ich część.
• Latem pamiętaj o kapeluszu z szerokim rondem lub czapce z daszkiem – będą stanowić dodatkową ochronę przed promieniami słonecznymi.
• Nawet jeśli nosisz soczewki kontaktowe, które zapewniają częściową ochroną przed UV, nie rezygnuj z okularów przeciwsłonecznych.
• Nie zapominaj o diecie bogatej w luteinę – to naturalny filtr siatkówki oka, chroniący przed UV. Wprowadź do swojego jadłospisu zielone warzywa, jak: szpinak, brokuły, sałatę, natkę pietruszki oraz pamiętaj o żółtych, czerwonych i pomarańczowych warzywach i owocach – to doskonałe źródło przeciwutleniaczy, chroniących przed działaniem wolnych rodników.
• Szkła Transitions® – inteligentna alternatywa dla okularów przeciwsłonecznych

Świetne rozwiązanie dla osób, które zmuszone są często zmieniać okulary w ciągu dnia. Szkła Transitions® mają zdolność zmiany swojego zabarwienia pod wpływem działania promieniowania UV. W momencie ekspozycji na światło zaczynają zmieniać swoją strukturę, powodując ciemnienie soczewek – czyli w pomieszczeniach pozostają przejrzyste i zachowują się jak zwykłe okulary korekcyjne, a na zewnątrz automatycznie się zaciemniają i chronią oczy przed rażącym słońcem.

Teraz również dla prezbiopów

Prezbiopia jest efektem naturalnych zmian narządu wzroku, zachodzących z wiekiem. Dotyczy niemal każdej osoby po 40. roku życia i objawia się trudnościami z wyraźnym widzeniem z bliska, zwłaszcza przy słabym oświetleniu – tzw. „starcza ślepota”. Nie da się jej zatrzymać (jest to postępujący, pogłębiający się proces), natomiast są sposoby, by złagodzić jej skutki.

Odkąd stworzono szkła progresywne, które umożliwiają ostre widzenie zarówno bliży, jak i dali, prezbiopia nie jest już problemem. Przekonuje do tego również kampania Czas na Wzrok 40+, której celem jest edukacja w tym zakresie ludzi po 40. roku życia. Szkła Transitions® dedykowane są również prezbiopom. Zapewniają komfort widzenia bliży i dali, o każdej porze dnia i roku, bez konieczności wymiany okularów na przeciwsłoneczne. Dla osób prowadzących pojazdy zaleca się natomiast stosowanie szkieł EyeDrive w wersji Transitions® Xtractive – zaciemniają się umiarkowanie za szybą samochodu, co oznacza, że w słoneczny dzień zapewnią komfort jazdy każdemu kierowcy.