Jak podawać jedzenie, by smakowało lepiej?

Jedzenie jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka. O tym, jak ważne są okoliczności, w których spożywamy posiłki, nie trzeba nikogo przekonywać. Warto jednak pamiętać, że oprócz tego, co jemy, bardzo ważny jest także sposób podania dania. Na czerpanie przyjemność z jedzenia wpływa nie tylko ich smak. Istotny jest także kolor zastawy i materiał, z którego wykonano sztućce.

Czym jest comfort food?

Smak magdalenki zanurzonej w herbacie przywołał Marcelowi Proustowi wspomnienia, które stały się inspiracją do napisania „W poszukiwaniu straconego czasu”, jednego z najważniejszych dzieł światowej literatury. To jeden z dowodów na to, jak doświadczenia smaków wpływają na życiowe decyzje i późniejsze odczucia. Kolejne możemy czerpać z własnego doświadczenia.

Wystarczy przywołać na myśl mleko z kożuchem serwowane w przedszkolu czy szpinak w postaci nieatrakcyjnej papki, które raz podane zniechęciły do siebie na całe lata. Z kolei pozytywne wspomnienia sprawiają, że chętnie wracamy do potraw z nimi związanych, bo oprócz smaku, przywołują one miłe chwile. Tak właśnie działa comfort food. Jest to jedzenie, które daje uszczęśliwia nie tylko dlatego, że jest smaczne, ale przede wszystkim poprzez przywołanie pozytywnych wspomnień związanych z konkretną potrawą.

Dlatego właśnie tak ważne jest, by dzieci mogły gromadzić pozytywne skojarzenia związane z jedzeniem. Tworzą się one nie tylko podczas domowego obiadu czy w czasie rodzinnego wyjścia do restauracji, ale także na szkolnych stołówkach. W tym środowisku dziecko spędza dużą część swojego czasu i zjada średnio 2-3 posiłki dziennie.

– Często zanim spróbujemy dania, najpierw „smakujemy je oczami”. Oznacza to, że już sama estetyka podania posiłku wpływa na nasz apetyt i przyjemność, którą odczuwamy z jedzenia. Również aspekty wizualne otoczenia, w którym jemy, odgrywają znaczącą rolę. Przyjazne i funkcjonalne wnętrze sprzyja spokojnemu jedzeniu, bez stresu i presji czasu. Te pozytywne doświadczenia towarzyszące spożywaniu posiłków, mają jeszcze jeden istotny wymiar. Wpływają mianowicie na kształtowanie się odpowiednich nawyków żywieniowych, a to z kolei przekłada się na mniejsze marnowanie żywności. – podkreśla Marek Borowski, prezes Federacji Polskich Banków Żywności.

Kolor zastawy ma duże znaczenie

Na odczuwany przez nas smak jedzenia wpływa suma wrażeń odbieranych różnymi zmysłami. Odpowiednio dobrane kolory stymulują autonomiczny układ nerwowy odpowiedzialny za metabolizm i poczucie głodu. Badaniem tych zależności zajmuje się od lat profesor Charles Spence z Uniwersytetu w Oxfordzie, a zjawisko to określił mianem gastrofizyki.

Według tych badań, ciepłe barwy, np. żółta czy pomarańczowa zachęcają do jedzenia i zwiększają apetyt. Kolor zielony kojarzy nam się z czymś zdrowym, chętniej więc zjadamy posiłki podane na zielonym talerzu czy obrusie. Białe nakrycia, najczęściej spotykane w restauracjach, pobudzają „ośrodek głodu”. Serwowanie jedzenia na czerwonych talerzach może natomiast zmniejszać apetyt, bo w przyrodzie i komunikacji, np. drogowej, jest to barwa ostrzegawcza. Podobnie działają niebieskie naczynia, które są dobrym pomysłem dla osób na diecie.

Znaczenie ma także wielkość talerzy. Kiedy wybieramy większe to mamy skłonność do zjadania dużych porcji. Amerykańskie badania dowodzą, że na odczuwanie smaku ma również wpływ rodzaj materiału, z którego zrobione są naczynia czy sztućce. W jednym z eksperymentów badanej grupie serwowano jogurt łyżką metalową i plastikową. Badani ocenili, że lepszy smak jogurtu degustowano z metalowej łyżki.

Estetyka serwowania posiłków

Naukowcy dopiero od niedawna badają obszary związane z naszymi wyborami żywieniowymi, a już posiadają wiele dowodów na to, że czynniki społeczne, środowiskowe, a nawet atmosferyczne mają wpływ zarówno na nasze żywieniowe wybory. Istotne jest też to, jak duże porcje zjadamy oraz czy czerpiemy z tego przyjemność. Istnieją dowody na to, że nie tylko talerze, sztućce, ale nawet pojemniki na przyprawy mogą wpływać na nasze doznania smakowe.

Ładnie wyglądające danie z pewnością znajdzie wielu amatorów, w przeciwieństwie do tych samych potraw zaserwowanych w formie bezkształtnej papki w pudełku jednorazowego użytku. Badania Charlesa Spence`a potwierdzają, że wygląd dania ma znaczący wpływa na nasze wybory i sposób konsumpcji, a te klarują się w dużej mierze już w dzieciństwie. Stąd nie należy pomijać w edukacji i wychowywaniu aspektu kształtowania wzorców estetycznych i dobrych nawyków żywieniowych.

Ładnie podane potrawy uznaje się te, w których widoczne są wszystkie składniki, a także te składające się z kontrastowych kolorystycznie składników, np. brokułów i pomidorów.

Idealna szkolna stołówka

Przyjazna przestrzeń stołówki przede wszystkim powinna wizualnie odróżniać się od sal lekcyjnych. Jasne kolory ścian i odpowiednio zaaranżowane wnętrze z dostosowanymi do potrzeb uczniów meblami to podstawa. Kolorowe ozdoby na ścianach, np. zdjęcia owoców i warzyw – to elementy zachęcające do jedzenia oraz sprzyjające niemarnowaniu żywności. Istotne znaczenie mają także obrusy i dekoracje stołu.

W stołówce szkolnej powinny jak najbardziej przywodzić na myśl domową kuchnię. To trend, który wykorzystują także restauratorzy, dając sygnał, że jedzenie w ich lokalu jest tak dobre, jak domowe. Kuchnia i miejsce, w którym w domu spożywamy posiłki to przecież strefa bezpieczeństwa, warto przywołać ten kontekst także na szkolnej stołówce.

O takie właśnie stołówki starają się szkoły, które zgłosiły się do udziału w programie „Extra Szkolna Stołówka”. To program edukacyjny dedykowany dla szkół podstawowych, którego partnerem społecznym jest Federacja Polskich Banków Żywności.

Źródło: Pressoffice.pl