Fakty i mity o budowaniu odporności

Zazwyczaj dopiero jesienna aura za oknem przypomina o konieczności wzmacniania odporności, a przecież jest ona ważna przez cały rok. Niemniej każdy moment jest dobry do tego, żeby zadbać o siebie i swój układ immunologiczny. Jak to zrobić? Zacząć od poznania faktów i mitów na temat budowania odporności – mówi dr hab. inż. Dariusz Włodarek, dietetyk i żywieniowiec, kierownik Zakładu Dietetyki Instytutu Nauk o Żywieniu Człowieka Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Odporność to strażnik naszego organizmu, którego głównym zadaniem jest zwalczanie infekcji. Jest kilka prostych sposobów, aby ją wzmocnić, jednak dr hab. inż. Dariusz Włodarek, dietetyk i żywieniowiec, kierownik Zakładu Dietetyki Instytutu Nauk o Żywieniu Człowieka Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie podkreśla, że ważna jest systematyczność.

 – Nasz układ immunologiczny potrzebuje czasu, żeby efektywnie zwalczać różnego rodzaju drobnoustroje. Wielokrotnie też zdarza się, że „przygotowujemy” się na jesień zdecydowanie za późno – nie da się wzmocnić odporności w ciągu kilku tygodni, to mit. Regularne dbanie o układ immunologiczny pozwala unikać takich sytuacji – mówi.

Aktywność fizyczna ma działanie immunomodulujące. Oddziałuje na układ odpornościowy, jednak wpływ ten jest modulowany przez czas trwania wysiłku i temperaturę otoczenia. Regularny wysiłek o umiarkowanym charakterze będzie miał raczej działanie korzystne, gdyż w jego trakcie wytwarzane są w organizmie związki, które generalnie wspomagają jego funkcję. Jednak bardzo duży wysiłek fizyczne jest czynnikiem stresogennym i może wpływać niekorzystnie.

Wiek nie wpływa na odporność – MIT

Z wiekiem dochodzi do stopniowego pogorszenia mechanizmów odpornościowych. Naraża to osoby starsze na cięższy przebieg zakażeń. Dodatkowo niekorzystnie oddziałuje stres, mała aktywność fizyczna oraz wysokotłuszczowa dieta i niedobory poszczególnych składników pokarmowych (białka, witamin i składników mineralnych). Z tego powodu tak ważne jest zadbanie o regularną aktywność fizyczną osób starszych oraz dobrze zbilansowaną dietę, zawierającą produkty o dużej gęstości odżywczej, w tym warzywa i owoce. Warto pamiętać, że soki owocowe i warzywne zawierają związki bioaktywne, które znajdują się w surowcu, z którego powstają, i przez to stają się wartościowych składnikiem diety osób starszych.

Stres obniża odporność – FAKT

Stres wpływa istotnie na układ odpornościowy. Czynniki psychiczne, takie jak depresja, frustracja czy strach są czynnikami stresowymi. Wpływają one na zaburzenie funkcjonowania układu hormonalnego, nerwowego i immunologicznego. Zwłaszcza silny i przewlekły stres może istotnie pogarszać odporność organizmu.

Chociaż geny mają bardzo istotne znaczenie dla funkcjonowania układu odpornościowego, to istnieje szereg czynników środowiskowych, które w sposób istotny wpływają na jego funkcję. Są to prawidłowa dieta, regularna umiarkowana aktywność fizyczna oraz dbanie o dobre samopoczucie.

Prawidłowa dieta ma znaczenie dla utrzymania dobrej odporności – FAKT

Zbilansowana dieta, bogata w związki bioaktywne, jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Istotne jest dostarczenie w odpowiedniej ilości i proporcji wszystkich niezbędnych mikroskładników diety oraz substancji bioaktywnych, oddziałujących korzystnie na organizm człowieka. Prawidłowa dieta, obok aktywności fizycznej, wpływa także na masę ciała, a nadwaga bądź niedowaga mogą osłabiać układ odpornościowy. Dlatego też należy w codziennej diecie spożywać odpowiednią ilość warzyw i owoców (minimum 400 g), można sięgać również po soki, które dostarczają witamin, składników mineralnych oraz szeregu bioaktywnych związków tak samo, jak owoce i warzywa, z których powstają.