Modnie i Zdrowo

Dom pachnący świętami. Wezwij na pomoc przyprawy

22 grudnia 2016 | Jadwiga Brzozowska

Święta kojarzą nam się z choinką, prezentami i wigilijnym stołem pełnym różnych dań. Spod obrusa tradycyjnie unosi się zapach siana i przenosi nas do betlejemskiej szopki. Drzewko pięknie pachnie lasem, a jeżeli ubierzemy je w jabłka, szyszki, pierniczki i naturalne ozdoby, stworzymy magiczne święta.

Na wigilijnym stole niezmiennie królują ryby, kapusta z grochem, pierogi, barszcz czerwony z uszkami. I choć większość potraw spożywamy tylko raz w roku, nie smakowałyby tak dobrze, gdyby nie przyprawy. Z wigilijnymi przyprawami nawet obżarstwo nie jest straszne, bo skutecznie wyleczą nasze obolałe brzuchy.

Przyprawy, których nie może braknąć w święta:

Kminek zwyczajny dodawany do kapusty z grochem pomaga w trawieniu i likwiduje wzdęcia, odświeża oddech, poprawia apetyt, łagodzi skurcze. Zaleca się zażywanie naparu kminku małymi porcjami w ciągu dnia przy zaburzeniach trawiennych, wzdęciach i uczuciu pełności żołądka. Zamiast naparu można spożywać kminek zmiażdżony, z dodatkiem majeranku i popić wodą. Kminek jest uważany za bardzo bezpieczne zioło.

Jałowiec pospolity dodawany jest do kapusty, bigosu noworocznego działa żółciopędnie,  przyczynia się do poprawy trawienia. Przeciwdziała nadmiernej fermentacji w jelitach. Odpowiednio wcześnie przygotowana jałowcówka pomaga w trawieniu tłustych potraw. Jednak zbyt duże dawki wyciągu z jałowca mogą uszkodzić nerki oraz podrażnić błonę śluzową przewodu pokarmowego.

Ziele angielskie działa rozkurczowo, odkażająco, leczy niestrawność, przeciwdziała zaparciom, hamuje procesy fermentacyjne w jelitach. Napary pomagają zwalczyć  przeziębienie i uporczywy kaszel, jednocześnie odkażają jamę ustną i gardło. Ziela używa się do sporządzania galaretek, dań z ryb, marynat, wędlin, ketchupów, grzanego wina, nalewek i likierów. Ma mocny aromat i smak dlatego powinno być dodawane z umiarem.

Liść laurowy dodawany jest do zup, sosów, gulaszy, ryb, mięsa i drobiu. Dzięki swoim właściwościom stosuje się go w obniżaniu poziomu cukru we krwi, bólów głowy, migreny oraz wrzodów żołądka. Ma właściwości ściągające, wiatropędne, napotne, moczopędne i wymiotne oraz przeciwgrzybicze i antybakteryjne.

Goździki skutecznie oczyszczają organizm z toksyn, eliminują wolne rodniki przez co spowalnia się proces starzenia organizmu i zmniejsza się ryzyko powstawania nowotworów. Dzięki własnościom dezynfekującym goździki wzmacniają układ odpornościowy, działają wykrztuśne likwidują bakterie i nieprzyjemny zapach z ust. Goździki pobudzają wydzielanie soków trawiennych i wzmagają apetyt.

Przepis na zimowego grzańca

  • 1 l piwa
  • 2 łyżki miodu
  • 4 goździki
  • 2 łyżki soku malinowego
  • szczypta imbiru i cynamonu
  • 2 plastry pomarańczy

 

W garnku podgrzewamy wszystkie składniki oprócz pomarańczy. Gdy piwo dobrze się zagrzeje przelewamy do kufli, dodajemy pomarańcze i pijemy.

cynamon

Kora cynamonu, fot. Pixabay

Kora cynamonu ma właściwości bakteriobójcze i przeciwzapalne, ogranicza rozmnażanie grzyba Candida powodującego grzybicę, pomaga zwalczać mdłości. Cynamon dodajemy do herbaty, kawy, napojów mlecznych, ciast, deserów, pieczonych jabłek, do mięsa, nalewek. Cynamon przyspiesza przemianę materii, poprawia proces trawienia, oczyszcza organizm i pomaga w pozbyciu się zbędnych kilogramów, ale  jednocześnie zwiększa łaknienie. Cynamonu nie powinny używać osoby z chorobami wrzodowymi, układu pokarmowego i skłonnościami do krwotoków.

Zapach kumaryny (olejku eterycznego zawartego w cynamonie) działa uspokajająco, relaksująco, pomaga w walce z bezsennością, kolkami, zaparciami. Nie każdy cynamon zawiera tyle samo kumaryny, która w nadmiarze może negatywnie wpływać na wątrobę. Najwięcej kumaryny znajduje się w chińskim cynamonie kasja, a najmniej w cynamonie z Cejlonu. Chiński  jest aromatyczny, ale mniej szlachetny, dlatego jest tani i łatwo dostępny.

Jak rozpoznać dobry cynamon? Cynamon cejloński zwija się po obu stronach kory, tworząc „dwururkę”, a chiński jest skręcony w pojedyncze i gładkie laski. Zmielony cynamon kasja ma ciemny kolor, z  rdzawymi elementami, a cynamon cejloński ma barwę jasną – żółtobrązową. W smaku cynamon chiński jest piekący i cierpki, a cynamon cejloński ma delikatny, słodkawo-korzenny smak i jest lekko piekący.

Anyż jest wykorzystywany w zwalczaniu schorzeń układu pokarmowego i oddechowego, zwalcza bakterie, działa wykrztuśnie, pobudza apetyt oraz reguluje procesy trawienne, łagodzi kolki, wzdęcia, niestrawności, zwalcza zaparcia. Kąpiele z dodatkiem olejku działają przeciwbólowo, rozluźniająco i uspokajająco. Nie powinny go stosować osoby cierpiące na chorobę wrzodową żołądka lub dwunastnicy. Lecznicze właściwości posiada olejek aromatyczny oraz nasiona. Anyż jest polecany na kaca, ponieważ minimalizuje uczucie nudności, a olejek dodany do kąpieli relaksuje i odpręża. Anyżu używamy do nalewek i ciast, ponieważ ma słodki, intensywny, orzeźwiający zapach i smak.

Kardamon na kaszel i przeziębienie

Kardamon to popularna przyprawa, która pomaga zwalczyć przeziębienie, pomaga zrzucić zbędne kilogramy, wpływa na potencję oraz odświeża oddech. Ponadto niszczy szkodliwe dla organizmu bakterie Helicobacter pylori, wywołujące wrzody.

Kardamon ma ostry, korzenny, słodki i piekący smak oraz cytrynowo–imbirowy zapach, dlatego tak mocno pobudza apetyt oraz odświeża oddech. Warto dodać do zwykłej czarnej lub zielonej herbaty kilka zmiażdżonych ziarenek lub proszek kardamonu, zalać gorącą wodą i odstawić na 5 minut do zaparzenia. Pijąc taką herbatkę przyspieszymy przemianę materii i schudniemy.

Osoby przeziębione mogą stosować inhalacje z olejkiem kardamonowym – skutecznie zwalczymy kaszel. Dawniej wierzono, że kardamon zapieczony z jabłkami w cieście pomoże w zdobyciu serca wybranki. Kardamonem doprawiamy pierniki, marcepany, sałatki owocowe i likiery. Dodaje się go również do zup, zwłaszcza grochowej, oraz dań rybnych.

Gałka muszkatołowa to słodka, aromatyczna, lekko orzechowa przyprawa. Dodajemy ją do potraw słodkich i wytrawnych. Sprawdza się w puddingach, kremach ciastkach  i ciastach. Pasuje do serów, sufletów i sosów serowych, pomidorów, kurczaka i fasolki.

Jest niezastąpionym dodatkiem do ajerkoniaku, grzanego wina i piernika. Gałka muszkatołowa zmniejsza wzdęcia, reguluje trawienie, poprawia apetyt.

Bez cytrusów… nie ma świąt

Cytrusy – nie ma świąt bez pomarańczy czy mandarynek. Wbijając goździki w te owoce, dokładając jeszcze laskę cynamonu, stworzymy mały pachnący stroik.

 

Fot. Pixabay

Fot. Pixabay

Wszystkie przyprawy możemy zatopić w świecach, gdy będą się spalały uwolnią piękny aromat!