Rozszerzanie diety dziecka karmionego piersią w 1. roku życia

Przez pierwsze sześć miesięcy życia dziecko powinno być karmione wyłącznie piersią. To cel, do którego należy dążyć – mówią zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci zawarte w „Schemacie żywienia niemowląt 2015”. Jak rozszerzać dietę dziecka? Kiedy i jak wprowadzać pierwsze przekąski i pokarmy? Kiedy najlepiej włączyć gluten?

Podstawę żywienia niemowląt do ukończenia 6. miesiąca życia (minimum do 4. miesiąca) stanowi karmienie piersią. W tym czasie dziecko nie powinno przyjmować żadnych innych pokarmów, nie należy mu podawać innych płynów: wody czy soków. Wyjątek stanowią witaminy i leki, jeśli są konieczne. Kobiecy pokarm wytwarzany w wystarczających ilościach w pełni zaspokaja zapotrzebowanie niemowlęcia na wszystkie niezbędne składniki odżywcze.

Po szóstym miesiącu karmienie piersią może i powinno być kontynuowane, ale jest wskazane uzupełnianie diety innymi składnikami. Naukowcy dowiedli, że im dłużej dziecko jest karmione piersią, tym lepszy jest jego stan zdrowia. Natomiast American Academy of Family Physicians uważa, że naturalny wiek odstawienia się dziecka od piersi to 2 do 7 lat.

Rozszerzanie diety dziecka po 17. tygodniu życia

Wprowadzanie produktów uzupełniających należy rozpocząć po ukończeniu przez niemowlę 17. tygodnia życia, ale nie później niż w 26. tygodniu życia, bo jest to okres, w którym niemowlę dojrzewa do przyjmowania pokarmów stałych – m.in. nabywa umiejętność jedzenia z łyżeczki i siedzenia z podparciem.

Produkty uzupełniające dietę dziecka wprowadza się, by dostarczyć organizmowi dziecka m.in. dodatkowej energii, białka, żelaza, cynku czy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A,D,E). Posiłki bezmleczne powinny stopniowo zastępować mleko kobiece tak, by pod koniec 12. miesiąca życia niemowlę otrzymywało jedynie 2-3 posiłki mleczne w ciągu dnia. Nowych posiłków nie należy wprowadzać w jednym czasie, ale stopniowo, po 3-4 łyżeczki, obserwując reakcję dziecka.

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, dziecko częściowo karmione piersią, które ma 6-8 miesięcy, powinno spożywać 2-3 posiłki uzupełniające, a niemowlę, które ma od 9 do 24 miesięcy – 3-4 posiłki uzupełniające i 1-2 przekąski.

WHO zaleca też podawanie produktów o odpowiedniej konsystencji: dziecko w wieku 6-8 miesięcy powinno otrzymywać dokładnie rozdrobnione produkty: owsiankę, gęstą kaszę, a następnie: różne papki, purée z grudkami. Dziecko w wieku od 9 do 11 miesięcy może jeść drobno posiekane lub rozdrobnione pokarmy oraz miękkie produkty podawane do ręki. Natomiast niemowlę od roku do 23 miesięcy może już spożywać produkty z rodzinnego stołu, posiekane lub rozdrobnione w miarę potrzeby.

Co można podawać do jedzenia dziecku w 1. roku życia

W 5-6 miesiącu:

• – gotowane miksowane warzywa (np. marchew)
• – owoce (jabłko, banan)
• – mięso, jajko, puree ziemniaczane
• – kaszki kleiki bezglutenowe
• – produkty zbożowe w małych ilościach
• – woda
• – soki przecierowe bez cukru w małych ilościach

W 7-8 miesiącu do diety wprowadzamy ryby; w 9-12 posiekane surowe warzywa i owoce, kasze i pieczywo, jogurt naturalny, ser, kefir. Mleko krowie i miód można podać dopiero po ukończeniu 1. roku życia.

Kiedy wprowadzać gluten

Częstym pytanie zadawanym przez rodziców jest kwestia wprowadzania glutenu. Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, bazując na stanowisku Komitetu Żywienia ESPGHAN, twierdzi, że „należy unikać zarówno zbyt wczesnego (w 4. m.ż. i wcześniej), jak i późnego (w 7. m.ż. i później) wprowadzania glutenu do diety niemowlęcia. Niektóre dane sugerują, że gluten należy wprowadzać stopniowo, jeszcze w okresie, kiedy dziecko karmione jest piersią”.

W artykule wykorzystano zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci zawarte w „Schemacie żywienia niemowląt 2015”. Szczegółowe wskazówki dotyczące żywienia niemowląt znajdują się w tym dokumencie.